برای یادگیری انگیزه نیاز است. تا انگیزۀ انجام یک کار نباشد، آدمی حتی یک گام بر نمیدارد. اگر قصد دارید زبان بیاموزید، بهترین کار این است که در اولین قدم انگیزهای برای خود ایجاد کنید. برخیها دوست دارند که دیگران بدانند زبانشان خوب است! همین هم یک انگیزه برای آنها میشود. پس به سراغ کلاسهای زبان و این بر و آن بر میروند. اما باید دانست که این هدف برای یادگیری یک موضوع بسیار پست است! این گونه اهداف برای ایجاد انگیزه معمولاً اواسط راه زیر پا را خالی میکنند.
زمانی که تصمیم گرفتم کار با رایانه و نرمافزارهای مختلف آن را بیاموزم، دیدم این علم شدیداً به زبان انگلیسی وابسته است. پس تصمیم گرفتم که کم کم زبانم را تقویت کنم. اما اصلاً قصد رفتن به کلاس و هدر دادن وقتم را به این صورت نداشتم. با ذهنیتی که از کلاسهای زبان از زمان بچگی داشتم، میدانستم که این کلاسها نمیتوانند نیاز من را برطرف کنند. به همین دلیل خودم دست به کار شدم. کلمه به کلمه شروع کردم و مقالات ساده را شروع به خواندن کردم. از نوشتن جملات نامفهوم روی کاغذ و یا چاپ مقاله روی کاغذ برای مرور و بررسی آن شروع کردم.
همین طور هم با نرم افزارها کار میکردم و چون هر روز با آنها سر و کار داشتم، عمیقاً وارد ذهنم میشدند. از آنجایی که میدانستم هر مشکل فنی که داشته باشم با یک جستجوی ساده در وب انگلیسی میتوانم راه حل را پیدا کنم، روز به روز به علاقۀ من برای یادگیری زبان افزوده میشد. کتابهای موضوعی را دانلود میکردم که همگی آنها راجع به موضوعات رایانهای و به زبان انگلیسی بودند. برای شروع خواندن آن کتابها، خیلی مشکل داشتم. همیشه آرزو داشتم روزی بتوانم بدون حتی یک بار مراجعه به فرهنگ لغت کتاب را کامل مطالعه کنم و مفهوم آن را به ذهن بسپارم. جالب اینجاست که حالا دیگر برای یادگیری یک مبحث دیگر نمیتوانم به کتابهای زبان فارسی مراجعه کنم و کتابهای انگلیسی را ترجیح میدهم. حتی اگر کتاب فارسی زبان کاملتر باشد!
یادم نمیآید که روی گرامر یا دستور زبان کار کرده باشم. چند تا کتاب کنار گذاشته بودم که آنها را بخوانم. اما حتی یک بار هم به آنها مراجعه نکردم. اما قواعد دستور زبان انگلیسی به صورت خودکار برای من در نوشتن یک متن انگلیسی به کار میروند! قابل توجه آنهایی که خیلی روی خود قواعد دستور زبان کار میکنند اما حتی در روز یک مقالۀ انگلیسی نمیخوانند! به نظر من دستور زبان را باید حین خواندن یاد گرفت و چه نیازی است که تلاش بیهوده کرد؟!
مشکلی که بسیاری از افراد در یادگیری زبان دارند، این است که آنها زبان را به صورت کاربردی نمیآموزند. آموزشگاههای بسیار کمی هستند که زبان را به صورت کاربردی به دانشجو آموزش دهند. آموزشها معمولاً به صورت فانتزی هستند که چهار تا کلمۀ با کلاس بالا آموزش میدهند که درون هیچ مقالۀ کاربردی یافت نمیشود! اما در عوض کلمات و دستوراتی که در هر نوع مقاله و کتاب یافت میشوند را آموزش نمیدهند. این است که نظر من راجع کلاس رفتن، جز وقت تلف کردن چیز دیگری نیست.
پیشنهاد من به شما این است که به دنبال برنامههایی که دیگران برای شما تدوین میکنند نباشید. خودتان دست به کار شوید. اگر واقعاً به این زبان نیاز دارید و باید آن را بیاموزید، چرا که کار و شغل شما به آن وابسته است، از همین الان شروع کنید. شده حتی روزی فقط یک کلمه یاد بگیرید. کلمه را هم به صورت انفرادی حفظ نکنید! این نوع حفظ کردن هیچ دردی را دوا نمیکند. کلمات را سعی کنید در جمله بیاموزید و مفهوم جمله را در ذهنتان بسپارید. مطمئن باشید که دفعۀ بعدی که آن کلمه را در جایی دیگر ببینید، اگر معنیِ دقیق آن را به یاد نیاورید، مفهوم را میدانید. حالا میتوانید خودتان برای آن کلمه معنی بسازید. بدون اینکه از جایی کمک بگیرید. این است اهمیت یادگیری لغات انگلیسی درون متن، مقاله و کتاب.
کمک از InfoGraphic ها
برای این منظور اینفوگرافیکها -infographics- بسیار موثر عمل میکنند. شما با دیدن یک کلمه و تصویری در کنار آن، قدرت یادگیریتان را دو چندان میکنید. اینفوگرافیک به فارسی به معنای تصاویر اطلاعاتی است؛ عکسهایی که حاوی اطلاعاتی خلاصه و ساختاربندی شده هستند. در همین صفحه شما یکی از این تصاویر اطلاعاتی را میبینید که راجع به روشهایی برای موثر بودن در کارِ شغلی است.
من از این روش یادگیری کلمات زبان نهایت لذت را میبرم. شما هم امتحان کنید. برای هر موضوعی که به آن علاقه دارید، تصاویر اطلاعاتی بسیار زیادی وجود دارد. کافی است موضوع مورد نظر خود را به همراه کلمۀ Infographic در گوگل جستجو کنید و به قسمت تصاویرِ جستجو بروید. فقط یکی از آن تصاویر را انتخاب کرده و روی میز کار رایانۀ خود ذخیره نمایید. حالا هر روز نیم نگاهی به آن بیاندازید و سعی کنید مفهوم خود اطلاعاتِ موجود در تصویر را بگیرید. حالا لازم نیست تمام آن را مطالعه کنید. هر چقدر از آن تصویر را میتوانید بخوانید و هر روز این روال را تکرار کنید.
در کنار این تصاویر شما به یک نرم افزار فرهنگ لغت انگلیسی به فارسی و یا بالعکس هم نیاز دارید که من به شما Lingoes را پیشنهاد میکنم؛ یک نرم افزار رایگان و کاملاً کاربردی. البته حتماً شما با Babylon هم آشنا هستید. به هر حال با هر کدام که راحتتر هستید کار کنید. کلماتی که در اینفوگرافیکها میبینید و معنی آنها را نمیفهمید را وارد کرده و معنی آن را سعی کنید در ذهن بسپارید و در کل معنی جمله را درک کنید.
شاید نیاز باشد یک تصویر اطلاعاتی (infographic) را چند روز متوالی بخوانید و بررسی کنید؛ البته هر روز فقط چند دقیقه. پس از گذشت چند روز خواهید دید که به طور معجزه آسایی تمامی کلمات غیر قابل فهم درون آن تصویر به ذهن شما راه پیدا میکنند. این جدای از مطلب آموزشی خود تصویرِ اطلاعاتی است که به اطلاعات تخصصی و عمومی شما اضافه میکند.
وقتی بررسی یک تصویر اطلاعاتی طی چند روز تمام شد، تصویر را حذف نکنید. آن را درون یک پوشه به صورت بایگانی شده به شکل ماهیانه ذخیره کنید و به سراغ یک تصویرِ دیگر بروید. همان مراحل را دوباره روی عکس جدید تکرار کنید. پس از اینکه مدت چند ماه از آغاز این کار گذشت، برای مرور لازم است که به صورت دورهای به پوشههای اولیه مراجعه کرده و تصاویر آن را یک مرور سطحی کنید.
البته همین کار را با مقالههایی که در مجلات، کتابها و صفحات مختلف اینترنتی یافت میشوند هم میتوانید انجام دهید. ولی مزیت اینفوگرافیکها این است که در کنار هر جمله یا بند، یک تصویر هم قرار داده شده که به شما در درک موضوع و یادگیری کلماتِ ناشناخته کمک قابل توجهی میکند. شما با دیدن یک بار اینفوگرافیکی که قبلاً بررسیاش کردید، موضوع آن و همچنین تمامی کلماتی که جدید یاد گرفتید را در یک لحظه به یاد میآورید. معجزهای که هیچ روش آموزش زبان دیگری نمیتواند از پس آن برآید!
همین که اندکی از این روال گذشت، خواهید دید که به صورت ناخودآگاه مبانی دستور زبان را هم میآموزید؛ شاید دقیقاً ندانید که فعل جمله چیست. اما میدانید که جمله به یک چیزی مثل فعل نیاز دارد. البته مطالعۀ چنین مباحث آموزشی هم پیشنهاد میشود. کم کم خواهید توانست به سراغ کتابهای حوزۀ تخصصی خودتان بروید. البته کتابها از نظر ساده یا سخت بودن به درجات مختلفی تقسیم میشوند. پیشنهاد من این است که از کتابهای استفاده کنید که به زبان Simple English نوشته شدند تا اعتماد به نفس خود را از دست ندهید. در شروع کار خواندن کتاب، کتابهای سنگین اصلاً پیشنهاد نمیشود. شما را نا امید میکنند!
این روش کاملاً کاربردی و عملی است و خود بنده هم از این روش استفاده کردم و کاملاً جواب داد. در ضمن فشار زیادی روی شما نمیآورد و حتی در اوقات مردۀ شبانه روز خود هم میتوانید به سراغ آن بروید. در مدت زمان چند ماه خواهید دید که چقدر پیشرفت خواهید داشت. تجربیات دیگر خود را سعی میکنم در مقالههای بعدی بنویسم.